Δημιουργώντας μνημονικά ίχνη [ΕΡΕΥΝΑ]

Σε μία πρόσφατη έρευνα, οι Staresina et al. (2013) παρατηρούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο καθώς προσπαθεί να συγκρατήσει μία πληροφορία...

Από την περίληψη του άρθρου:

Πώς μία νέα πληροφορία μετατρέπεται σε μνημονικό ίχνος; Χρησιμοποιήσαμε λειτουργική νευροαπεικόνιση για να διαπιστώσουμε τι συμβαίνει στις αναπαραστάσεις των νέων γεγονότων αφού τα βιώσουμε. Βρήκαμε πως ένα συγκεκριμένο τμήμα του μέσου κροταφικού λοβού, μιας περιοχής του εγκεφάλου της οποίας η σημασία στην μνήμη είναι γνωστή, αυθόρμητα επανενεργοποιεί τα γεγονότα αυτά ακόμα και όταν εμείς ασχολούμαστε με άσχετες δραστηριότητες. Επιπλέον, η έκταση της επαναενεργοποίησης αυτής φαίνεται να σχετίζεται άμεσα με την μετέπειτα μνημονική μας ικανότητα. Το εύρημα αυτό καταδεικνύει πως μπορούμε τώρα να μελετήσουμε τη δυναμική των μνημονικών διεργασιών για συγκεκριμένες εμπειρίες κατά τις περιόδους που ακολουθούν την αρχική φάση μάθησης.

Figure- Offline reactivation in the entorhinal cortex (ErC). 

(Left) Hand-drawn anatomical regions of interest (ROIs) shown for one participant. 

(Right) Reactivation of encoding representations is greater for later recalled (R) than forgotten (F) trials. Bars represent mean ± SE of the condition difference. 

*P = 0.013, one-tailed paired t test.

Βιβλιογραφική αναφορά:
Staresina B.P., Alink A., Kriegeskorte N., Henson R.N. (2013). Awake reactivation predicts memory in humans. PNAS, 110(52), 21159-64.

Full-text ΕΔΩ

Εγκεφαλική πλαστικότητα [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Νευροεπιστήμονας Καθ. Michael Merzenich (University of California, San Francisco) ερευνά ένα από τα μυστικά της απίστευτης δύναμης του εγκεφάλου: την ισόβια ικανότητά του να αναδιοργανώνεται και να αναπλάθεται· δηλαδή να ενισχύει, να καταργεί και να δημιουργεί νέες συνάψεις  ή, σπανιότερα, ακόμα και να δημιουργεί νέα νευρικά κύτταρα ως αποτέλεσμα της εμπειρίας. Ο Merzenich αναζητά τρόπους εκμετάλλευσης της εν λόγω πλαστικότητας του εγκεφάλου για την βελτίωση των νοητικών μας δεξιοτήτων, αλλά και για την ανάκτηση χαμένων λειτουργιών. [Ομιλία στο Ted2004]

Δείτε επίσης το Ιστολόγιο 'On the Brain' του Καθ. M.Merzenich 

Jerome Bruner: Το έργο και η ζωή του [ΑΦΙΕΡΩΜΑ]

Ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Καθ. Ψυχολογίας Jerome Bruner από το 'Inside the Academy' του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. 

Το 'Inside the Academy' δημοσιεύει βιογραφίες διακεκριμένων επιστημόνων του χώρου της Εκπαίδευσης, συνοδευόμενες από πλούσιο εποπτικό υλικό (βίντεο, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, κλπ) καθώς και σχόλια φίλων, συνεργατών και συγγενών των τιμωμένων προσώπων.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ:

• Σύντομη βιογραφία και βίντεο από πρόσφατη συνέντευξη του J.Bruner.
• Σκέψεις και σχόλια φίλων και συναδέλφων.
• Φωτογραφικό υλικό

J.Bruner, M.Θεοδωράκης, C. Trevarthen, Γ. Κουγιουμουτζάκης.

Διεθνές Διεπιστημονικό Συμπόσιο με τίτλο «Μουσική και Συμπαντική
Αρμονία»,  αφιερωμένο στον Μίκη Θεοδωράκη, που πραγματοποιήθηκε
στη Χερσόνησο Ηρακλείου Κρήτης  στις 10 και 11 Μαρτίου 2006

Οι πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες του Συμποσίου έχουν δημοσιευθεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, στο βιβλίο "Συμπαντική Αρμονία, Μουσική και Επιστήμη", Γ.Κουγιουμουτζάκης (Επιμ.) 2007.

Μουσική υπνοπαιδεία... [ΕΡΕΥΝΑ]

Ο ευεργετικός ρόλος του ύπνου στη μνήμη, την μάθηση, τη λύση προβλημάτων, κλπ. είναι τεκμηριωμένος. Ένα νέο πείραμα (Antony et al. 2012, βλ. αναφορά στη συνέχεια), έδειξε πως το άκουσμα μουσικών ερεθισμάτων κατά τη διάρκεια του ύπνου φαίνεται πως βελτιώνει την εκ των υστέρων εκτέλεση των μουσικών αυτών κομματιών.

Daniel Tammet: Ένας μοναδικός εγκέφαλος [ΒΙΝΤΕΟ]

Ο Daniel Tammet είναι ένας 31χρονος Βρετανός με σύνδρομο Asperger αλλά και εξαιρετικές νοητικές ικανότητες, ένας από τους λίγους 'savants' [Σύνδρομο του savant ή του 'σοφού'] του κόσμου. Μπορεί να κάνει υπολογισμούς με 100 δεκαδικά ψηφία, και να μάθει μία γλώσσα σε μία εβδομάδα. Σε αντίθεση με τους περισσότερους savants, ο Daniel μπορεί να μιλήσει και να εξηγήσει με μεγάλη παραστατικότητα πώς σκέφτεται και τι συμβαίνει στο μυαλό του όσο πραγματοποιεί τους θαυμαστούς αυτούς υπολογισμούς. Μάλιστα έχει γράψει και δύο βιβλία [Born on a Blue Day & Embracing the Wide Sky] στα οποία περιγράφει με μεγάλη λεπτομέρεια τις νοητικές του εμπειρίες.
Στο ακόλουθο 50λεπτο ντοκιμαντέρ ['The boy with the incredible Brain'], ο Daniel ταξιδεύει στην Αμερική για να συναντηθεί με ερευνητές οι οποίοι προσπαθούν να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο νους του. 

'I have a relationship with numbers that is similar to the relationship that most people have with language. When people think of words, they don't think of them as separate items, atomised in their head, they understand them intuitively and subconsciously as belonging to an interconnected web of other words.You wouldn't use a word like "giraffe" without understanding what the words "neck" or "tall" or "animal" mean. Words only make sense when they are in this web of interconnected meaning and I have the same thing with numbers. Numbers belong to a web. When somebody gives me a number, I immediately visualise it and how it relates to other numbers. I also see the patterns those relationships produce and manipulate them in my head to arrive at a solution, if it's a sum, or to identify if there is a prime' 

Από συνέντευξη που έδωσε στο NewScientist.

Δείτε επίσης ένα βίντεο του ABC News.

H Susan Savage-Rumbaugh μιλά για τους χιμπαντζήδες Bonobo [ΒΙΝΤΕΟ]

Από το TED.com [Φεβρ. 2004]

H Susan Savage-Rumbaugh, πρωτοπόρος ερευνήτρια της επικοινωνίας στα πρωτεύοντα θηλαστικά, μιλά για τους χιμπατζήδες Bonobo [Πυγμαίοι Χιμπαντζήδες (Pan paniscus)]. Πρωταγωνιστεί ο διάσημος Kanzi.

Τα πουλιά ονειρεύονται ότι τραγουδούν

Αναδημοσίευση από το in.gr [27/10/2000]

Τα πουλιά κάνουν 'πρόβες' στα τραγούδια τους όταν κοιμούνται, σε μια προσπάθεια να βελτιώσουν τις φωνητικές τους επιδόσεις. Η σχετική έρευνα, που έγινε στο σπίνο-ζέβρα (zebra finch) της Αυστραλίας, αποκαλύπτει ότι οι νευρώνες στον εγκέφαλο του πτηνού ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ενεργοποιούνται όταν το πουλί τραγουδά.

Το αίνιγμα των πρώτων λέξεων [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από την Ελευθεροτυπία [04/10/2008]

«Σκέψου πριν μιλήσεις» είναι μια θαυμάσια αλλά πρακτικά ανεφάρμοστη συμβουλή: αφού, απ' ό,τι φαίνεται, καμία αφηρημένη σκέψη δεν μπορεί να αναδυθεί, πόσω μάλλον να εκφραστεί, έξω από τη γλώσσα. Πώς, όμως, ήδη από τη νηπιακή μας ηλικία αποκτάμε αυτή τη «μαγική» ικανότητα να κατανοούμε και να περιγράφουμε τον κόσμο με λέξεις;

ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΩ ΜΙΜΗΣΗΣ: Παιδιά vs. Χιμπατζήδες [ΒΙΝΤΕΟ] 1

Ανακάλυψα αυτό τό πείραμα [δύο βίντεο στη συνέχεια] το οποίο με εντυπωσίασε.

Τα παιδιά ακόμα και όταν γνωρίζουν πως κάποιες ενέργειες είναι "άχρηστες" για την επίτευξη του σκοπού, μιμούνται 'πιστά' ολόκληρη τη διαδικασία, έτσι όπως τους την έχουν δείξει οι ενήλικες. Οι χιμπατζήδες, ωστόσο παραλείπουν τα "άχρηστα" βήματα και πηγαίνουν κατευθείαν στις ενέργειες που τους οδηγούν στην επίτευξη του σκοπού (λήψη τροφής).

Η διαφορά αυτή συζητείται ως κρίσιμη για τη γνωστική ανάπτυξη του είδους μας.

ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΩ ΜΙΜΗΣΗΣ: Παιδιά vs. Χιμπατζήδες [ΑΡΘΡΟ] 2

Σε συνέχεια του προηγούμενου post [ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΩ ΜΙΜΗΣΗΣ...ΒΙΝΤΕΟ]...


Απόσπασμα από το άρθρο:

Mark Nielsen (2009) The imitative behaviour of children and chimpanzees: A window on the transmission of cultural traditions. Revue de primatologie [On-line], 1, document 5, 08 octobre 2009. URL : http://primatologie.revues.org/254

Εννέα κρίσιμα ερωτήματα για το μυαλό μας [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από Το ΒΗΜΑ [8/8/2010]

"9 κρίσιμα ερωτήματα για το μυαλό μας"

Η λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου και η ταυτότητα της συνείδησης επιφυλάσσουν στην επιστήμη πολλές ακόμη εκπλήξεις. Τα πρόσφατα ανατρεπτικά ευρήματα μας δίνουν ωστόσο μια «γαργαλιστική» πρόγευση. Τώρα ξέρουμε ότι οι νευρώνες αναγεννώνται, είδαμε τις αναμνήσεις να δημιουργούνται και μάθαμε ότι δεν είναι το μέγεθος που κάνει έναν εγκέφαλο εξυπνότερο...