17o Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας, Αλεξανδρούπολη 15-19 Μαΐου 2019 [ΣΥΝΕΔΡΙΟ]

https://www.facebook.com/elpse2019
http://elpse2019.gr

Περιοδικό Ψυχολογία: Το τεύχος 23(2) είναι διαθέσιμο online

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - ΕΛΨΕ / OPEN ACCESS

Τα νεογέννητα κλαίνε στη γλώσσα της μαμάς τους [ΕΡΕΥΝΑ]

Πριν κάποια χρόνια, μία ερευνητική αναφορά δημοσιευμένη από τις Mampe, Friederici, Christophe, & Wermke (2009) είχε δείξει πως το κλάμα των βρεφών, ήδη από τη στιγμή της γέννησης, φαίνεται να έχει τα μελωδικά χαρακτηριστικά της γλώσσας που μιλά η μητέρα και την οποία άκουγαν ως έμβρυα τουλάχιστον κατά το τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Για τις ανάγκες της μελέτης εκείνης, είχαν αναλύσει τα μελωδικά χαρακτηριστικά (επιτονισμό και διάρκεια) του κλάματος 'γερμανόφωνων' και 'γαλλόφωνων' νεογνών και είχαν βρει σημαντικά περισσότερα ανοδικά μελωδικά σχήματα στα 'γαλλόφωνα' νεογνά.

Επεκτείνοντας τα ευρήματα αυτά, μία νέα μελέτη έθεσε ένα νέο ερώτημα: Αν οι μητέρες κατά την εγκυμοσύνη μιλούν τονικές γλώσσες, επηρεάζεται ανάλογα και το κλάμα των νεογέννητων μωρών τους; 

Αξίζει να σημειωθεί πως στις τονικές γλώσσες, σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές γλώσσες (π.χ. Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά ή Ελληνικά), η σημασία των λέξεων καθορίζεται όχι μόνο από τους συγκεκριμένους φθόγγους που αρθρώνονται, αλλά και από την τονική συχνότητα στην οποία προφέρονται οι λέξεις ή οι συλλαβές. Η ίδια ακολουθία φθόγγων, συνεπώς, μπορεί να σημαίνει εντελώς διαφορετικά πράγματα, ανάλογα με το αν θα προφερθεί σε υψηλό ή χαμηλό τόνο, ή με ένα συγκεκριμένο μελωδικό σχήμα. Παραδείγματα τέτοιων γλωσσών είναι να Κινέζικα (Mandarin) - με τέσσερις διαφορετικές συγχνότητες να επηρεάζουν τη σημασία των λέξεων- καθώς και μία ακόμη πιο πολύπλοκη γλώσσα που ομιλείται από μία φυλή στο Καμερούν - η Lamnso, της οποίας τα νοήματα διαφοροποιούνται με βάση οκτώ διαφορετικές συχνότητες.

Τα αποτελέσματα της νέας αυτής μελέτης επιβεβαιώνουν με εντυπωσιακό τρόπο τα προγενέστερα συμπεράσματα: Το κλάμα των νεογνών των οποίων οι μητέρες μιλούν μία τονική γλώσσα, χαρακτηρίζεται από σημαντικά μεγαλύτερες τονικές μεταβολές σε σχέση με το κλάμα π.χ. των νεογνών που γεννιούνται από Γερμανίδες μητέρες. Ειδικότερα, τα εκφωνήματα των μωρών από το Καμερούν χαρακτηρίζονταν, τόσο από μεγάλες μεταβολές συχνότητας εντός του ιδίου εκφωνήματος (απόσταση μεταξύ του υψηλότερου και του χαμηλότερου τόνου), όσο και από περισσότερες και πιο έντονες εναλλαγές μεταξύ των διαφορετικών τόνων, αλλά και μεγαλύτερη διάρκεια. Με άλλα λόγια, το κλάμα των μωρών αυτών ήταν φανερά πολύ πιο 'τραγουδιστό', όπως εξάλλου και η μητρική τους γλώσσα.

Τα ευρήματα αυτά στηρίζουν θεωρητικές προσεγγίσεις που θέλουν τα βρέφη να αρχίζουν την 'εκμάθηση' της μητρικής τους γλώσσας ήδη από την προγεννητική περίοδο, και σίγουρα πολύ νωρίτερα από την παραγωγή των πρώτων λέξεων, ή ακόμα και των πρώτων συλλαβών.

Επίσης, όπως προτείνουν οι συγγραφείς, τα αποτελέσματα των μελετών αυτών, εμπλουτίζουν σημαντικά τις γνώσεις που έχουμε για τους βασικούς παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν τις πολύ πρώιμες φάσεις της γλωσσικής ανάπτυξης, ενώ παράλληλα, ίσως σε μελλοντικό χρόνο, να επιτρέψουν τον εντοπισμό πολύ πρώιμων δεικτών σχετικά με αναπτυξιακές διαταραχές που μπορεί να επιδρούν στην ικανότητα αυτή των βρεφών.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

Mampe, B., Friederici, A.D., Christophe, A., & Wermke, K. (2009). Newborns’ cry melody is shaped by their native language. Current Biology, 19 (23), 1994-1997. DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2009.09.064

Wermke, Κ., Teiser, J. Yovsi, E.J. Joscha Kohlenberg, P. Wermke, M. Robb, H.Keller, B. Lamm (2016). Fundamental frequency variation within neonatal crying: Does ambient language matter? Speech, Language and Hearing, DOI: http://dx.doi.org/10.1080/2050571X.2016.1187903

5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναπτυξιακής Ψυχολογίας - ΕΛΨΕ

Ο Κλάδος Αναπτυξιακής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (ΕΛΨΕ) και τα Παιδαγωγικά Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας διοργανώνουν το 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναπτυξιακής Ψυχολογίας με θέμα «Συνθέτοντας το παζλ της ανθρώπινης ανάπτυξης: Γέφυρες με την κοινωνία και την εκπαίδευση». Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στις 20-23 Οκτωβρίου 2016 στο Βόλο, στις φιλόξενες εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του συνεδρίου: http://developmental2016.uth.gr/

Η δύναμη της μουσικής

"Η μουσική εκφράζει αυτό που δεν μπορεί να χωρέσει σε λέξεις και ταυτόχρονα δεν μπορεί να αποσιωπηθεί", Victor Hugo.

Διάσημοι συγγραφείς γράφουν για τη δύναμη της μουσικής...
Διαβάστε την όμορφη συλλογή ΕΔΩ [Στα Αγγλικά]

Ενδομήτριες φωτογραφίες

Ερευνητές του National Geographic φωτογραφίζουν έμβρια διαφόρων ζώων κατά τη διάρκεια της κύησης... 
Μερικές από τις καλύτερες:

An elephant calf.

Για περισσότερες αναρτήσεις ακολουθήστε την σελίδα μας στο Facebook >> https://www.facebook.com/langcogdev.blogspot.gr

13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λογοπεδικών Λογοθεραπευτών [ΣΥΝΕΔΡΙΟ]

Πληροφορίες: http://www.logopedists.gr

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γνωστικής Ψυχολογίας [ΣΥΝΕΔΡΙΟ]

Ο Κλάδος Γνωστικής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (ΕΛΨΕ) και το Τμήμα Ψυχολογίας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) διοργανώνουν το 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γνωστικής Ψυχολογίας με τίτλο "60 χρόνια Γνωστική Ψυχολογία".
Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στο κτήριο της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών από τις 14 έως τις 16 Απριλίου 2016.
Πληροφορίες που αφορούν την εγγραφή, την υποβολή εργασιών και το επιστημονικό πρόγραμμα, μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο: http://www.gnostiki2016.gr, o οποίος θα εμπλουτίζεται με νέες πληροφορίες.

O Φάρος [ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ]

Για τους γονείς, φάρους στο ταξίδι μέσα στη θάλασσα της ζωής.




Η ταινία έχει συμμετέχει σε πάνω από 50 διεθνή φεστιβάλ κι έχει κερδίσει 27 διεθνή βραβεία.
Σκηνοθεσία: Po Chou Τσι (Ταιβάν) – Συνθέτης: Chien Yu Huang – Παραγωγός: Dow Ning Yang – Έτος: 2010

An Eyeful of Sound [ΒΙΝΤΕΟ]

Tι χρώμα έχουν οι Παρασκευές σου; An Eyeful of Sound – ένα ντοκιμαντέρ για τη 'συναισθησία', ένα εντυπωσιακό νευρολογικό φαινόμενo...


http://www.brainpickings.org/2011/04/22/how-synesthesia-works/

Ο Oliver Sacks για την μουσική

Μερικά όμορφα αποσπάσματα για την δύναμη της μουσικής, από ομιλίες του Oliver Sacks και από το βιβλίο του Musicophilia.
Διαβάστε ΕΔΩ

Μουσική, κίνηση και συγκινήσεις [ΕΡΕΥΝΑ]

Oι Sievers et al.(2013) εκπόνησαν μία ενδιαφέρουσα μελέτη για να ελέγξουν την υπόθεση πως η μουσική και η κίνηση μοιράζονται μία κοινή δομή που στηρίζει ισοδύναμες και καθολικές συναισθηματικές εκφράσεις. 

Σχεδίασαν ένα πρωτότυπο πρόγραμμα πληροφορικής, το οποίο χρησιμοποιούσε οριζόντιους ολισθητές (slider bars) μέσω των οποίων οι συμμετέχοντες μπορούσαν να προσαρμόσουν ένα πρόγραμμα αναπαραγωγής μουσικής, ή μία μπάλα που αναπηδούσε ως προς τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: συχνότητα/ρυθμός, κανονικότητα ρυθμού, κατεύθυνση, μέγεθος βαθμίδας (step size) και αρμονία/υφή. 

Colwyn Trevarthen: Γεννημένοι για τραγούδι και χορό [OMIΛΙΑ]

Μία πολύ πρόσφατη ομιλία του Ομότιμου Καθηγητή Colwyn Trevarthen (δείτε και προγενέστερες αναρτήσεις: [1], [2]) σχετικά με τον ρυθμό και τη μουσική της βρεφικής επικοινωνίας.
[London Early Years Music Network, LEYMN, Μάρτιος 2014]

Η επίδραση της μουσικής εκπαίδευσης στη μνήμη [ΕΡΕΥΝΑ]

Νέα έρευνα καταδεικνύει πως οι επαγγελματίες μουσικοί διαθέτουν καλύτερη βραχύχρονη και μακρόχρονη μνήμη σε σχέση με τους μη-μουσικούς. Επιπλέον, οι εγκέφαλοί τους αντιδρούν πιο γρήγορα σε περιοχές που σχετίζονται με την λήψη αποφάσεων, τη μνήμη και την προσοχή.

Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν στην ετήσια συνάντηση της 'Society for Neuroscience' που έλαβε χώρα στην Washington τον Νοέμβριο 2014 (Schaeffer et al., 2014, η περίληψη της παρουσίασης ΕΔΩ).

Ο Δρ. Park, υπεύθυνος της έρευνας, δήλωσε: 'Όσοι έχουν λάβει μουσική εκπαίδευση είναι γνωστό πως επεξεργάζονται τα γλωσσικά ερεθίσματα γρηγορότερα από τους μη-μουσικούς, ενώ προγενέστερες έρευνες έχουν δείξει πως οι μουσικοί έχουν πλεονεκτήματα και στη μνήμη εργασίας. Αυτό που ήθελα να μάθω είναι κατά πόσο υπάρχουν πλεονεκτήματα τόσο στην απομνημόνευση λέξεων, όσο και εικόνων, καθώς και αν τα πλεονεκτήματα αυτά επεκτείνονται και στη μακρόχρονη μνήμη'. 

Εφηβεία και εγκέφαλος [ΟΜΙΛΙΑ]

Η Γνωστική Νευροεπιστήμονας Sarah-Jayne Blakemore μιλά για την εφηβεία. Συγκρίνει τον προμετωπιαίο φλοιό των εφήβων με αυτόν των ενηλίκων και μας δείχνει πώς η τυπική συμπεριφορά των εφήβων προκαλείται από σημαντικές αλλαγές στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο.

Περί εμπειριών και αναμνήσεων [ΟΜΙΛΙΑ]

O Νομπελίστας Ψυχολόγος Daniel Kahneman μιλά στο TED για το πώς δύο όψεις του εαυτού μας - αυτός που βιώνει τις εμπειρίες (our 'experiencing self') και  αυτός που στη συνέχεια θυμάται τις ίδιες εμπειρίες (our 'remembering self')- διαφέρουν, επιδρούν στις αποφάσεις που παίρνουμε, στην αντίληψη του εαυτού μας και στην αίσθηση ευτυχίας που βιώνουμε.

15o Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογικής Έρευνας [Λευκωσία: 27-31.05.2015]

Περισσότερες πληροφορίες: www.elpsecongress2015.gr

Οπτικές πλάνες που μας δείχνουν πώς σκεφτόμαστε [ΟΜΙΛΙΑ]

O Al Seckel, γνωστικός νευροεπιστήμονας, διερευνά τις οπτικές πλάνες που ξεγελούν τον εγκέφαλό μας. Μέσα από άφθονες οφθαλμαπάτες αποδεικνύει πως όχι μόνο ξεγελιόμαστε πολύ εύκολα, αλλά και πως βρίσκουμε μεγάλη ευχαρίστηση σε αυτό!

Από την Σύλληψη στη Γέννηση [ΒΙΝΤΕΟ]

Δύο πανέμορφα βίντεο για τις απαρχές του αναπτυξιακού μας ταξιδιού...

Video provided by TheVisualMD

Copyright © thevisualmd.com 2009

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Η μουσική της γλώσσας [ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ]

"Είναι η γλώσσα μας μουσική; Πώς ερμηνεύουμε τη δημιουργία της μουσικής και πως την μουσικότητα στην γλώσσα της ομιλίας μας; Η γλώσσα και η μουσική έχουν κοινό τρόπο δημιουργίας; Ποια είναι τα κοινά χαρακτηριστικά της μουσικής και του λόγου; Υπάρχει μουσική και γλωσσική αφήγηση; Πώς συναντάει τον λόγο η μελοποίηση; Πώς γίνεται η εκφορά του λόγου στην καθημερινή ομιλία μας και πώς στην μελοποίηση των τραγουδιών, στο μουσικό θέατρο και στην όπερα;"

Τα μέλη του Εργαστηρίου Φωνητικής του Πανεπιστημίου Αθηνών μιλούν για τα προσωδιακά / μελωδικά στοιχεία της γλώσσας και την λειτουργία τους...

Δείτε το βίντεο

Δημιουργώντας μνημονικά ίχνη [ΕΡΕΥΝΑ]

Σε μία πρόσφατη έρευνα, οι Staresina et al. (2013) παρατηρούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο καθώς προσπαθεί να συγκρατήσει μία πληροφορία...

Από την περίληψη του άρθρου:

Πώς μία νέα πληροφορία μετατρέπεται σε μνημονικό ίχνος; Χρησιμοποιήσαμε λειτουργική νευροαπεικόνιση για να διαπιστώσουμε τι συμβαίνει στις αναπαραστάσεις των νέων γεγονότων αφού τα βιώσουμε. Βρήκαμε πως ένα συγκεκριμένο τμήμα του μέσου κροταφικού λοβού, μιας περιοχής του εγκεφάλου της οποίας η σημασία στην μνήμη είναι γνωστή, αυθόρμητα επανενεργοποιεί τα γεγονότα αυτά ακόμα και όταν εμείς ασχολούμαστε με άσχετες δραστηριότητες. Επιπλέον, η έκταση της επαναενεργοποίησης αυτής φαίνεται να σχετίζεται άμεσα με την μετέπειτα μνημονική μας ικανότητα. Το εύρημα αυτό καταδεικνύει πως μπορούμε τώρα να μελετήσουμε τη δυναμική των μνημονικών διεργασιών για συγκεκριμένες εμπειρίες κατά τις περιόδους που ακολουθούν την αρχική φάση μάθησης.

Figure- Offline reactivation in the entorhinal cortex (ErC). 

(Left) Hand-drawn anatomical regions of interest (ROIs) shown for one participant. 

(Right) Reactivation of encoding representations is greater for later recalled (R) than forgotten (F) trials. Bars represent mean ± SE of the condition difference. 

*P = 0.013, one-tailed paired t test.

Βιβλιογραφική αναφορά:
Staresina B.P., Alink A., Kriegeskorte N., Henson R.N. (2013). Awake reactivation predicts memory in humans. PNAS, 110(52), 21159-64.

Full-text ΕΔΩ

Σχέση γλώσσας - μουσικής: στοιχεία από περιπτώσεις συγγενούς αμουσίας

Έρευνα των Thompson et al. (2012) προτείνει πως η ερμηνεία των συγκινήσεων που εκφράζονται μέσω της προσωδίας της ομιλίας προκύπτει από την ικανότητα μουσικής επεξεργασίας και στηρίζει την υπόθεση μίας εξελικτικής σχέσης μεταξύ γλώσσας και μουσικής. 

Από την περίληψη του άρθρου:

Μια σειρά από εξελικτικές θεωρίες προτείνουν πως η μουσική και η γλώσσα έχουν ως κοινή προέλευση μια συγκινησιακή πρωτογλώσσα και πως η σχέση αυτή παραμένει εμφανής σε επικαλυπτόμενες λειτουργίες και κοινά νευρωνικά κυκλώματα. Βασική πρόβλεψη της υπόθεσης αυτής είναι ότι η ευαισθησία στις συγκινήσεις που εκφράζονται μέσω τις προσωδίας της ομιλίας προέρχεται από την ικανότητα μουσικής επεξεργασίας. Εξετάσαμε την ευαισθησία στις συγκινήσεις της προσωδίας σε ένα δείγμα ατόμων με συγγενή αμουσία, μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή η οποία χαρακτηρίζεται από ελλείμματα στην επεξεργασία ακουστικών και δομικών ιδιοτήτων της μουσικής. Δώδεκα άτομα με συγγενή αμουσία και 12 άτομα ως δείγμα ελέγχου ερμήνευσαν τις συγκινήσεις που εξέφραζαν 96 φράσεις. Οι φράσεις ήταν σημασιολογικά ουδέτερες, αλλά τα προσωδιακά χαρακτηριστικά τους (ο τόνος της φωνής) εξέφραζαν 6 συναισθηματικές καταστάσεις: χαρά, τρυφερότητα, φόβο, θυμό, λύπη και ουδέτερη.

4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξελικτικής Ψυχολογίας [Ρέθυμνο]

T8 – 11 Μαΐου 2014 στο Πανεπιστήμιο Κρήτης στο Ρέθυμνο (Πανεπιστημιούπολη Γάλλου).
o 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξελικτικής Ψυχολογίας του Κλάδου της Εξελικτικής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας με τίτλο: «Μορφές Ανάπτυξης Σε Έναν Απρόοπτα Μεταβαλλόμενο Κόσμο», θα πραγματοποιηθεί στις

Κεντρικός άξονας του Συνεδρίου είναι η μελέτη των μορφών ανάπτυξης καθ’όλη τη διάρκεια του βίου μέσα στον απρόοπτα μεταβαλλόμενο κόσμο που ζούμε σήμερα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα καλυφθούν ζητήματα που αφορούν σε όλο το φάσμα της ανάπτυξης, ξεκινώντας από τη βρεφική και φτάνοντας έως και τη γεροντική ηλικία. Θα εξεταστούν ζητήματα που σχετίζονται με τη σωματική, την κιναισθητική, τη γνωστική, τη γλωσσική, τη συναισθηματική και την κοινωνική ανάπτυξη, καθώς και οι παράγοντες που προάγουν ή θέτουν σε κίνδυνο την ανάπτυξη των ατόμων. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Συνεδρίου θα βρίσκονται όχι μόνο θεματικές ενότητες που αφορούν στην ομαλή ανάπτυξη, αλλά και στη μελέτη των αποκλίσεων, των κλινικών εφαρμογών και των σύγχρονων θεραπευτικών παρεμβάσεων. 

Προθεσμία Υποβολής Περιλήψεων: 28/02/2014

Ιστοσελίδα συνεδρίου: http://www.exeliktiki2014.gr

Πώς να διατηρείτε νέο τον εγκέφαλο σας [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από το blog: Ψυχολογία, Φιλοσοφία, Επιστήμες, Παιδεία [25/10/2010]

Αν εξακολουθείτε να πιστεύετε πως ο εγκέφαλος είναι μια μηχανή που με την πάροδο του χρόνου χάνει λάδια, έχετε μείνει πίσω. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακαλύψεις εξελίσσεται και αυτοβελτιώνεται διαρκώς.

Ένα από τα πιο αναπάντεχα ευρήματα των νευροεπιστημόνων τα  τελευταία χρόνια ήταν ότι οι νευρώνες σε ένα ενήλικο μυαλό δεν σταματούν ποτέ να αναπτύσσονται  -λειτουργία γνωστή ως νευρογένεση — στη διάρκεια της ζωής μας.

Το μυαλό μπορεί να μετασχηματίζεται, να αλλάζει ή να αναδιαρθρώνει τη δομή του, την ανατομία και τη φυσιολογία του, διαδικασία που αποκαλείται νευροπλαστική (neuroplasticity).

«Η έννοια της πλαστικότητας» του εγκεφάλου, σύμφωνα με τον Ανδρέα Παπανικολάου, νευροεπιστήμονα του Πανεπιστήμιου του Τέξας, «αναφέρεται σε δυο συγγενή αλλά διακριτά φαινόμενα: το φαινόμενο της “λειτουργικής αναδιοργάνωσης” του εγκεφάλου και το φαινόμενο της "νευρογένεσης", δηλαδή της παραγωγής νέων νευρώνων — νέων νευρικών κυττάρων.

Και τα δύο φαινόμενα ανακαλύφθηκαν προσφάτως. Έτσι η επιστημονική κοινότητα πείσθηκε ότι ο εγκέφαλος μπορεί να αυτο-αναδιοργανώνεται, εξηγώντας φαινόμενα όπως η επανάκτηση της ικανότητας κάποιων ασθενών με αφασία να μιλούν, παρόλο που το "κέντρο" της ομιλίας τους έχει ανεπανόρθωτα καταστραφεί από κάποιο τραύμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο».

H Tετάρτη έχει χρώμα λουλακί. Συναισθησία και δημιουργικότητα [ΒΙΝΤΕΟ]

Ένα βίντεο-μάθημα [στα Αγγλικά] από το TED Ed σχετικά με την 'συναισθησία' (βλ. και προηγούμενες αναρτήσεις εδώ)

Μεταφράζω από το TED Ed: 'Πώς βιώνει κανείς την συναισθησία -το νευρολογικό φαινόμενο του συνδυασμού δύο ή περισσοτέρων αισθήσεων; Όσοι έχουν συναισθησία μπορεί να γεύονται τον αριθμό 9 ή να προσδίδουν ένα χρώμα σε κάθε μέρα της εβδομάδας. Ο Richard E. Cytowic εξηγεί τον μαγικό κόσμο των 'μπερδεμένων' αισθήσεων και γιατί όλοι μπορεί να βιώνουμε συναισθητικές εμπειρίες'.

Επίσης, μία διάλεξη του R.E. Cytowic στην Library of Congress (Washington, D.C.) με τίτλο: Wednesday is Indigo Blue: How Synesthesia Speaks to Creativity [Η Τετάρτη έχει χρώμα λουλακί: Πώς η συναισθησία συνδέεται με τη δημιουργικότητα]

1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ [Λευκωσία, 5-7 Ιουλίου 2013]

Το Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχολογίας Κύπρου θα πραγματοποιηθεί στις 5, 6, και 7 Ιουλίου 2013 στη Λευκωσία με κεντρικό θέμα «Νους, Εγκέφαλος και Θεραπεία στη Σύγχρονη Κοινωνία». 

Η Επιστημονική Επιτροπή καλεί όσους ενδιαφέρονται, να υποβάλουν εισηγήσεις σχετικές με τη θεματολογία του Συνεδρίου μέχρι τις 15 Μαΐου στη διεύθυνση pcc@pasypsy.net

Για όλες τις πληροφορίες του συνεδρίου και για έντυπα συμμετοχής και υποβολής προτάσεων επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του συνεδρίου.

4ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΝΩΣΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ [Αθήνα, 6-8 Ιουνίου]

Η Ελληνική Εταιρεία Γνωσιακής Επιστήμης διοργανώνει το 4ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΝΩΣΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ που θα πραγματοποιηθεί στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 6-8 Ιουνίου 2013.
Για πληροφορίες, δείτε: http://cogsci13.helleniccognitivesciencesociety.gr/

Σημαντικές ημερομηνίες:
Τελική ημερομηνία υποβολής προτάσεων: 8 Μαρτίου 2013
Ενημέρωση για αποδοχή εργασιών: 15 Απριλίου 2013
Έγκαιρη εγγραφή στο συνέδριο: 15 Απριλίου 2013 έως 13 Μαΐου 2013

1ο Διεθνές Συνέδριο …'για να ξαναφανταστούμε το σχολείο' [Θεσ/νίκη, 28-29 ΙΟΥΝ.13]

Το 1ο Διεθνές Συνέδριο ...'για να ξαναφανταστούμε το σχολείο'  θα πραγματοποιηθεί στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη την Παρασκευή 28 και Σάββατο 29 Ιουνίου 2013.

Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή ανακοινώσεων είναι η 24η Μαρτίου 2013.

Από την ιστοσελίδα του συνεδρίου: Το 1ο Διεθνές Συνέδριο …για να ξαναφανταστούμε το σχολείο… είναι μια ευκαιρία για να αναλογιστούμε το ρόλο των σχολείων στον 21ο αιώνα και να διερευνήσουμε νέες ιδέες για αλλαγή.
Με δεδομένη την αυξανόμενη οικονομική και κοινωνική κρίση που εξελίσσεται στην Ευρώπη, η εκπαίδευση αντιμετωπίζει μία ανανεωμένη πρόκληση για μετασχηματισμό. 

Η ενδομήτρια ζωή των ζώων [ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ]

Υπέροχες φωτογραφίες από το εντυπωσιακό ντοκιμαντέρ του National Geographic: 'In the womb. Animals'.

Ασιατικός ελέφαντας μετά από 12 μήνες ενδομήτριας ζωής 
(η κύηση ενός ελέφαντα διαρκεί 22 μήνες).

Ένα δελφινάκι κολυμπά στην μήτρα της μαμάς του.

Ένα σκυλάκι προπονείται στο τρέξιμο, καθώς πλησιάζει η ημέρα της γέννησής του
(στις 9 περίπου εβδομάδες).

Ένας πιγκουίνος ξεκουράζεται στο αυγό του.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες ΕΔΩ

Η μουσική του εγκεφάλου [ΕΡΕΥΝΑ]

Mία παράξενη έρευνα: Μία ομάδα επιστημόνων από την Κίνα 'μετέφρασαν' σε μουσική την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Όταν σκεφτόμαστε, οι νευρώνες μας παράγουν ηλεκτρικές ώσεις, κύματα ενέργειας που ταξιδεύουν στον εγκέφαλο και μπορούν να καταγραφούν. 

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν απεικονίσεις προερχόμενες από ηλεκτροεκεφαλογράφημα (ΕΕG) για να υπολογίσουν το τονικό ύψος και τη διάρκεια κάθε νότας, σε συνδυασμό με απεικονίσεις λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI) οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της έντασης. Τα δεδομένα της έρευνας προέρχονται από μία γυναίκα 31 ετών και ένα κορίτσι 14 ετών.

Στη συνέχεια ακολουθεί σύντομο απόσπασμά της 'συναυλίας' των εγκεφάλων τους (πρώτα της γυναίκας και μετά του κοριτσιού), εν ώρα φαινομενικής 'αδράνειας'...



Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο:
Lu J, Wu D, Yang H, Luo C, Li C, et al. (2012) Scale-Free Brain-Wave Music from Simultaneously EEG and fMRI Recordings. PLoS ONE 7(11): e49773. doi:10.1371/journal.pone.0049773

2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας της Επιστήμης [ΣΥΝΕΔΡΙΟ]

Ο Τομέας Φιλοσοφίας και Θεωρίας της Επιστήμης και της Τεχνολογίας του Tμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών οργανώνει το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Φιλοσοφίας της Επιστήμης (29 Νοεμβρίου-1 Δεκεμβρίου 2012) στο Κεντρικό Κτίριο του Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30).

Στις θεματικές ενότητες του συνεδρίου εμπίπτουν όλες οι περιοχές της φιλοσοφίας των επιστημών υπό την ευρεία έννοια του όρου. Επίσης εμπίπτουν ευρύτερες περιοχές της φιλοσοφίας (μεταφυσική, γνωσιολογία, ηθική, φιλοσοφία της γλώσσας, φιλοσοφία του νου, ιστορία της φιλοσοφίας, κοινωνική και πολιτική φιλοσοφία) στο βαθμό που οι ανακοινώσεις σχετίζονται με θέματα που αφορούν την επιστήμη.

• Περισσότερες πληροφορίες στην Ιστοσελίδα του Συνεδρίου
• Το πρόγραμμα του Συνεδρίου ΕΔΩ

Πώς λειτουργεί η μνήμη [ΒΙΝΤΕΟ]

Τι είναι οι αναμνήσεις; Πώς σχηματίζονται και γιατί μας φαίνονται τόσο αληθινές; Πώς ο H.M. κατάφερνε να θυμάται γεγονότα από την παιδική του ηλικία, ενώ δεν μπορούσε να συγκρατήσει καμία νέα πληροφορία ή εμπειρία;

Οι Νευροβιολόγοι και οι Ψυχολόγοι μελετούν τους πολύπλοκους τρόπους με τους οποίους λειτουργεί η μνήμη μας, αναζητώντας ακόμα και σε μοριακό επίπεδο τα αίτια της λήθης. 
Δείτε το βίντεο της σειράς 'NOVA scienceNOW' (PBS).

Μπορείτε να μάθετε, επίσης, περισσότερα για την περίπτωση του H.M. διαβάζοντας την συνέντευξη που έδωσε η Νευροεπιστήμονας Suzanne Corkin, η οποία δούλεψε μαζί του επί πολλά χρόνια.
>>> 'NOVA scienceNOW' 

Robert Gupta: Μεταξύ Μουσικής και Ιατρικής [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Robert Gupta συνδυάζει σπουδές στην Ιατρική και στη Μουσική. Μιλά για τη δύναμη της μουσικοθεραπείας η οποία μπορεί να επιτύχει εκεί που η ιατρική αποτυγχάνει... [Ομιλία στο TedMed2012]

“The beauty of music has the ability to speak where words fail.” R.Gupta

Εγκεφαλική πλαστικότητα [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Νευροεπιστήμονας Καθ. Michael Merzenich (University of California, San Francisco) ερευνά ένα από τα μυστικά της απίστευτης δύναμης του εγκεφάλου: την ισόβια ικανότητά του να αναδιοργανώνεται και να αναπλάθεται· δηλαδή να ενισχύει, να καταργεί και να δημιουργεί νέες συνάψεις  ή, σπανιότερα, ακόμα και να δημιουργεί νέα νευρικά κύτταρα ως αποτέλεσμα της εμπειρίας. Ο Merzenich αναζητά τρόπους εκμετάλλευσης της εν λόγω πλαστικότητας του εγκεφάλου για την βελτίωση των νοητικών μας δεξιοτήτων, αλλά και για την ανάκτηση χαμένων λειτουργιών. [Ομιλία στο Ted2004]

Δείτε επίσης το Ιστολόγιο 'On the Brain' του Καθ. M.Merzenich 

Τι μαθαίνουμε για την ανθρώπινη αλληλεπίδραση από 5.000 εγκεφάλους [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Νευροεπιστήμονας Read Montague εξηγεί πώς η χρήση της Λειτουργικής Μαγνητικής Τομογραφίας (fMRI) μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τους πολύπλοκους τρόπους με τους οποίους αλληλεπιδρούμε με τους άλλους. [Ομιλία στο TedGlobal 2012, Ιούνιος 2012]

Διεθνές Συνέδριο Μουσικής Αντίληψης και Νόησης [Θεσ/νίκη, 2012]

Όποιος ενδιαφέρεται για την τρέχουσα έρευνα στον τομέα της Μουσικής Νόησης, μπορεί να διαβάσει τα 'άτυπα' πρακτικά του Συνεδρίου 'International Conference on Music Perception and Cognition (ICMPC) – European Society for the Cognitive Sciences of Music (ESCOM)'- Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2012- που κράτησε η ερευνήτρια Victoria Williamson (Goldsmiths, University of London) και δημοσίευσε στο προσωπικό της Ιστολόγιο. 

Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να τα διαβάσετε ως e-book (40 σελίδες από αναρτήσεις στο Blog της): Williamson, V. (2012). ICMPC – ESCOM 2012: The Blogs. E-book. 

Κατανόηση λέξεων από τους 6 μήνες [ΕΡΕΥΝΑ]

Ένα βρέφος συμμετέχει στο πείραμα 
αναγνώρισης λέξεων. Η μητέρα του 
επαναλαμβάνει τις προτάσεις που μόνο 
εκείνη ακούει μέσω ακουστικών 
και έχει σκεπασμένα τα μάτια ώστε μόνο 
το βρέφος να βλέπει τις εικόνες που 
εμφανίζονται στην οθόνη του υπολογιστή.

Μία νέα μελέτη (Bergelson & Swingley, 2012) δείχνει πως ήδη από την ηλικία των 6 μηνών, τα βρέφη φαίνεται πως γνωρίζουν -τουλάχιστον κατά έναν πολύ γενικό τρόπο- τη σημασία αρκετών καθημερινών λέξεων όπως αυτών που περιγράφουν μέρη του σώματος και τροφές. Η μελέτη αυτή θέτει υπό αμφισβήτηση την επικρατούσα άποψη πως μόνο μετά τους 9 μήνες τα βρέφη αρχίζουν να μαθαίνουν το νόημα κάποιων λέξεων.

Η αναγνώριση των πρώτων λέξεων λαμβάνει χώρα σχεδόν ταυτόχρονα με την ικανότητα των βρεφών να παράγουν τις πρώτες τους συλλαβές (βάβισμα) περίπου στην ηλικία των 6  μηνών, ισχυρίζονται οι συγγραφείς της μελέτης. Παρότι οι πρώτες λέξεις των βρεφών δεν κάνουν την εμφάνισή τους πριν τους 12 μήνες, τα βρέφη ήδη από τους 6 μήνες φαίνεται πως αναγνωρίζουν κάποιες λέξεις που η μητέρα τους προφέρει μέσα σε απλές προτάσεις.
Πιο συγκεκριμένα, στο εν λόγω πείραμα έλαβαν μέρος 33 βρέφη ηλικίας 6-9 μηνών και 50 νήπια ηλικίας 10-20 μηνών.  Τα βρέφη κάθονταν στα γόνατα των μητέρων τους και κοιτούσαν την οθόνη ενός υπολογιστή στην οποία προβάλλονταν ζεύγη φωτογραφιών. Ήδη από τους 6 μήνες, τα βρέφη εστίαζαν το βλέμμα τους σημαντικά περισσότερο στις 

Ami Klin: Μία νέα μέθοδος διάγνωσης του αυτισμού [ΟΜΙΛΙΑ]

O Καθ. Ami Klin, ειδικός σε θέματα αυτισμού, περιγράφει σε μία όμορφη ομιλία μία νέα μέθοδο πολύ πρώιμου εντοπισμού του αυτισμού. Η απλή αυτή μέθοδος χρησιμοποιεί τεχνολογία βλεμματικής καταγραφής (eye-tracking) για να εκτιμήσει τους χρόνους κατά τους οποίους τα βρέφη εστιάζουν το βλέμμα τους στα μάτια άλλων ανθρώπων (vs. σε αντικείμενα). Μέσω της απλής αυτής καταγραφής της βλεμματικής προσοχής των βρεφών υπολογίζει αξιόπιστα τις πιθανότητες ανάπτυξης αυτιστικής διαταραχής. [TEDx Peachtree, Σεπτέμβριος 2011]

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα πως τα παιδιά που θα αναπτύξουν αυτιστική διαταραχή, κατά τους πρώτους μήνες της ζωής διαφέρουν από τα παιδιά με μεταγενέστερη φυσιολογική ανάπτυξη στο ότι πραγματοποιούν σημαντικά περισσότερες (!) εστιάσεις στα ανθρώπινα μάτια. Αυτή η υπεροχή τους μετά τον 6ο μήνα ανατρέπεται, ωστόσο, κατά τον Ami Klin, αποτελεί έναν χρήσιμο δείκτη για τον εντοπισμό της διαταραχής πριν τον 6ο μήνα. 

Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Δραματοθεραπείας και Παιγνιοθεραπείας [ΣΥΝΕΔΡΙΟ]

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Παιγνιοθεραπείας & Δραματοθεραπείας «Άθυρμα» στα πλαίσια των ευρύτερων δραστηριοτήτων του οργανώνει σε συνεργασία με την Πανελλήνια Επαγγελματική Ένωση Δραματοθεραπευτών – Παιγνιοθεραπευτών, Ευρωπαϊκό Συνέδριο με θέμα «Η Συμβολή του Πρωταρχικού Δεσμού στη Δομή της Προσωπικότητας- Γέφυρες Συνεργασίας Ψυχοθεραπείας και Νευροεπιστημών» από τις 23-25 Νοεμβρίου 2012 στην Αθήνα. Το συνέδριο αυτό επιδιώκει  να παροτρύνει και να ενθαρρύνει τη σύνθεση των θεωριών της νευροεπιστήμης, της θεωρίας του πρωταρχικού δεσμού και των διαφορετικών ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων. 

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του συνεδρίου

14ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΕΛΨΕ [Αλεξανδρούπολη, Μάιος 2013]

Το 14ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (ΕΛΨΕ) θα πραγματοποιηθεί  από τις 15 έως τις 19 Μαΐου 2013, στην Αλεξανδρούπολη. 

Το Συνέδριο διοργανώνεται από την Σχολή Επιστημών Αγωγής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης. 

Όλες οι απαραίτητες πληροφορίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα του συνεδρίου: http://www.elpsecongress2013.gr       

[30.09.2012] Ξεκίνησε η υποβολή συμποσίων, ατομικών ανακοινώσεων (προφορικών και αναρτημένων) και εργαστηρίων. Καταληκτική ημερομηνία: Παρασκευή, 25 Ιανουαρίου 2013

New [16.04.2013] Πατήστε εδώ για το  Αναλυτικό Πρόγραμμα του συνεδρίου.

Jerome Bruner: Το έργο και η ζωή του [ΑΦΙΕΡΩΜΑ]

Ένα πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Καθ. Ψυχολογίας Jerome Bruner από το 'Inside the Academy' του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. 

Το 'Inside the Academy' δημοσιεύει βιογραφίες διακεκριμένων επιστημόνων του χώρου της Εκπαίδευσης, συνοδευόμενες από πλούσιο εποπτικό υλικό (βίντεο, συνεντεύξεις, φωτογραφίες, κλπ) καθώς και σχόλια φίλων, συνεργατών και συγγενών των τιμωμένων προσώπων.

ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ:

• Σύντομη βιογραφία και βίντεο από πρόσφατη συνέντευξη του J.Bruner.
• Σκέψεις και σχόλια φίλων και συναδέλφων.
• Φωτογραφικό υλικό

J.Bruner, M.Θεοδωράκης, C. Trevarthen, Γ. Κουγιουμουτζάκης.

Διεθνές Διεπιστημονικό Συμπόσιο με τίτλο «Μουσική και Συμπαντική
Αρμονία»,  αφιερωμένο στον Μίκη Θεοδωράκη, που πραγματοποιήθηκε
στη Χερσόνησο Ηρακλείου Κρήτης  στις 10 και 11 Μαρτίου 2006

Οι πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες του Συμποσίου έχουν δημοσιευθεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, στο βιβλίο "Συμπαντική Αρμονία, Μουσική και Επιστήμη", Γ.Κουγιουμουτζάκης (Επιμ.) 2007.

H εξέλιξη του ανθρώπου [ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ]

Ένα διαδραστικό ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία του ανθρώπινου είδους. Ταξίδι στα τέσσερα εκατομμύρια χρόνια της ανθρώπινης εξέλιξης με 'ξεναγό' τον Donald Johanson.

Στην ιστοσελίδα Βecoming Human θα βρείτε, επίσης, πρόσθετο υλικό σχετικά με την εξέλιξη του ανθρώπου (Ιστορία των εργαλείων, Διαδραστική εξελικτική γραμμή, κλπ.)

Οικογενειακές στιγμές [ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ]

[Κλικ για μεγέθυνση φωτογραφίας]

Μεταμεσονύκτιος νους [ΣΥΖΗΤΗΣΗ]

Γιατί κοιμόμαστε; Τι είναι ο ύπνος; Τα όνειρα; Ποια η σημασία τους; Μία ενδιαφέρουσα συζήτηση σχετικά με τον ύπνο στον άνθρωπο και σε άλλα ζώα, η οποία έλαβε χώρα στις 3 Ιουνίου 2011 στα πλαίσια του World Science Festival. [Διάρκεια βίντεο 1:26:37]

Μουσική υπνοπαιδεία... [ΕΡΕΥΝΑ]

Ο ευεργετικός ρόλος του ύπνου στη μνήμη, την μάθηση, τη λύση προβλημάτων, κλπ. είναι τεκμηριωμένος. Ένα νέο πείραμα (Antony et al. 2012, βλ. αναφορά στη συνέχεια), έδειξε πως το άκουσμα μουσικών ερεθισμάτων κατά τη διάρκεια του ύπνου φαίνεται πως βελτιώνει την εκ των υστέρων εκτέλεση των μουσικών αυτών κομματιών.

Λουίς Μπουνιουέλ 'Ζωή δίχως μνήμη... ' [ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΒΙΒΛΙΟΥ]

Luis Buñuel (1900-1983). 'Τελευταία πνοή' (αυτοβιογραφία)

'Πρέπει να αρχίσεις να χάνεις τη μνήμη σου, ακόμα και μικρά της κομματάκια, για να συνειδητοποιήσεις πως η μνήμη είναι το βασικό συστατικό της ζωής μας . Η ζωή δίχως μνήμη δεν θα ήταν διόλου ζωή, όπως και η ευφυΐα, δίχως τη δυνατότητα έκφρασης, δεν θα ήταν ευφυΐα. Η μνήμη είναι η συνοχή μας, η λογική μας, η δράση και το συναίσθημά μας. Χωρίς αυτή δεν είμαστε τίποτα... Η μνήμη, απαραίτητη και εντυπωσιακή, είναι επίσης εύθραυστη και ευάλωτη. Δεν απειλείται μόνο από τη λήθη, τον παλιό της εχθρό, αλλά επίσης από πλάνες που την κατακλύζουν καθημερινά... Η μνήμη προσβάλλεται διαρκώς από τη φαντασία και το όνειρο και, επειδή είναι υπαρκτός ο πειρασμός της πίστης στην πραγματικότητα του φανταστικού, καταλήγουμε να φτιάχνουμε αλήθειες από τις πλάνες μας. Το γεγονός αυτό, από την άλλη, δεν έχει παρά σχετική σημασία, εφόσον εξίσου σημαντικές και προσωπικές είναι οι πρώτες όσο και οι δεύτερες.' 
Μετάφραση: ΑΛΚΑ

Κρυφακούγοντας ψαροκουβέντες [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από 'ΤΟ ΒΗΜΑ- Science', 17.06.2012

Κρυφακούγοντας ψαροκουβέντες!

Τα ψάρια μιλούν και οι επιστήμονες ανά τον κόσμο έχουν «στήσει αφτί»

Ολοι γνωρίζουμε το τραγούδι της φάλαινας και τα «τιτιβίσματα» των δελφινιών, αλλά τα θαλάσσια θηλαστικά καθόλου δεν αποτελούν την εξαίρεση του ωκεάνιου κόσμου. Στον οποίο, όπως αποδεικνύεται από σωρεία δεδομένων που έχουν συγκεντρωθεί από όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη της Γης, δεν βασιλεύει η σιωπή. Ναι, τα ψάρια μιλούν! Και οι ερευνητές που υποκλέπτουν τις συνομιλίες τους χρησιμοποιώντας υποβρύχιους δέκτες, τα υδρόφωνα, διαπιστώνουν έκπληκτοι ότι κάθε ψάρι έχει τη δική του ηχητική υπογραφή (άλλη ο κολιός και άλλη η σαρδέλα), ότι χρησιμοποιούν διαφορετικές «λέξεις» για να επικοινωνήσουν διαφορετική πληροφορία (ερωτικό κάλεσμα, κραυγή κινδύνου, πρόσκληση σε γεύμα) και ότι διαθέτουν ακόμη και διαλέκτους (αλλιώς μιλά το ίδιο ψάρι διαφορετικών περιοχών)! Με άλλα λόγια, την επόμενη φορά που θα θελήσετε να χρησιμοποιήσετε την έκφραση «σιγή ιχθύος» να ξέρετε ότι η επιστήμη δεν είναι με το μέρος σας.

Οι νευρώνες στο... μικροσκόπιο [ΟΜΙΛΙΑ]

Μια ομιλία του Νευροεπιστήμονα Carl Schoonover στο ΤΕD2012, σχετικά με τις μεθόδους που επέτρεψαν στους επιστήμονες να 'δουν' τον εγκέφαλο σε κυτταρικό και μοριακό επίπεδο.

Colwyn Trevarthen: Μοίρασμα εμπειριών από τη γέννηση [ΟΜΙΛΙΑ]

Μία ομιλία του Colwyn Trevarthen, Καθηγητή Ψυχολογίας του Παιδιού και Ψυχοβιολογίας στο Παν/μιο του Εδιμβούργου με τίτλο 'Ready to Share Experience From Birth'  [Οκτ.2010, University of Notre Dame: Symposium on Human Nature and Early Experience. Διάρκεια ομιλίας 00:52]

Frans de Waal: Ηθική συμπεριφορά στα ζώα [ΟΜΙΛΙΑ]

Η ενσυναίσθηση, η συνεργασία, η δικαιοσύνη και η αμοιβαιότητα θεωρούνται καθαρά ανθρώπινες αρετές. Ωστόσο, ο Frans de Waal, o oποίος μελετά την κοινωνική ευφυΐα των πρωτευόντων και άλλων θηλαστικών, μοιράζεται κάποια εντυπωσιακά βίντεο από πειράματα που δείχνουν πως πολλά από τα εν λόγω χαρακτηριστικά δεν αποτελούν αποκλειστικά ανθρώπινο προνόμιο. [Ομιλία στο TEDxPeachtree - Nοεμ. 2011]

Neil Burgess: Πώς ο εγκέφαλός μας γνωρίζει πού βρισκόμαστε [ΟΜΙΛΙΑ]

Πώς θυμόμαστε πού παρκάραμε το αυτοκίνητό μας; Πώς γνωρίζουμε αν κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση; Ο Νευροεπιστήμονας  Neil Burgess [University College London] μελετά τους νευρικούς μηχανισμούς που είναι υπεύθυνοι για τη χαρτογράφηση του χώρου που μας περιβάλλει, και πώς αυτοί συνδέονται με τη μνήμη και την φαντασία.

Stuard Brown: Η σημασία του Παιχνιδιού [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Στιούαρτ Μπράουν ερευνά τη σημασία του παιχνιδιού. Υποστηρίζει πως το χιούμορ, το παιχνίδι, το φλερτ, η φαντασία, ακόμα και το σκληρό πολλές φορές παιχνίδι, μας προσφέρουν κάτι παραπάνω από απλή διασκέδαση.

H μελέτη της γλωσσικής ανάπτυξης πριν από ...120 χρόνια! [ΑΡΘΡΟ]

Βρήκα ένα πολύ παλιό επιστημονικό δημοσίευμα, έναν 'θησαυρό' από το 1893 (!!!).

Ασχολείται με την ανάπτυξη της γλώσσας στο παιδί και παρουσιάζει αποτελέσματα παρατηρήσεων εκείνης της εποχής... Πολύ ενδιαφέρον! 

Είναι εντυπωσιακό πώς κάποιες ιδέες πάνε κι έρχονται 1+ αιώνα τώρα...

Διαβάστε το άρθρο στο JSTOR:

Tracy F. (1893). The language of Childhood. The American Journal of Psychology, Vol. 6, No. 1 (Oct., 1893), pp. 107-138.

Antonio Damasio: Συγκινήσεις, συναισθήματα, νόηση, συνείδηση [ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ]

Ο Νευροεπιστήμονας  Antonio Damasio, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του στη μελέτη των ανθρώπινων συγκινήσεων, των συναισθημάτων, των βιολογικών τους βάσεων, του ρόλου τους στη νοητική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων, αλλά και στην ανάδυση της συνείδησης. [βλ.και παλαιότερη ανάρτηση]. 
Mία από τις βασικές θέσεις του Damasio είναι πως η νόηση είναι αλληλένδετη με τις  συγκινήσεις και τα συναισθήματα. Τα συναισθήματα δεν είναι μία εξελικτική πολυτέλεια, αλλά σημαντικοί πυλώνες της σκέψης και μίας φυσιολογικής κοινωνικής συμπεριφοράς, απαραίτητα για τη διατήρηση της ομοιοστασίας στον άνθρωπο, όπως ο Damasio υποστηρίζει. 
Ακολουθεί μία συνέντευξή του στην οποία εξηγεί κάποια από τα ευρήματα και θέσεις του. 

3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξελικτικής Ψυχολογίας [Θεσ/νίκη, Μάιος 2012]

Ο κλάδος της Εξελικτικής Ψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας σε συνεργασία με το Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης θα διοργανώσουν το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εξελικτικής Ψυχολογίας, με τίτλο 'Από τη σχέση στις σχέσεις' το οποίο θα πραγματοποιηθεί 27-30 Μαΐου 2012 στη Θεσσαλονίκη.
Δείτε την ιστοσελίδα του Συνεδρίου.

Επιστημονικό πρόγραμμα:
1. Για να κατεβάσετε το τελικό πρόγραμμα πατήστε εδώ.

2. Για να κατεβάσετε το βιβλίο των περιλήψεων πατήστε εδώ.

Μία Δαρβινική θεωρία της Ομορφιάς [ΟΜΙΛΙΑ]

Μία ομιλία του Καθ.Φιλοσοφίας Denis Dutton στο TED κατά την οποία εξηγεί τη θεωρία του σχετικά με την Ομορφιά: η ομορφιά που βρίσκουμε στην τέχνη, τη μουσική, τα τοπία, τα πρόσωπα, κλπ. δεν είναι υποκειμενική, αλλά  μέρος της ανθρώπινης φύσης με βαθιές εξελικτικές ρίζες. 

Μουσική και Σύνδρομο Williams [ΒΙΝΤΕΟ]

Μπορεί να μην έχουν αίσθηση του χρόνου, να μην μπορούν να μετρήσουν μέχρι το δέκα, αλλά έχουν μία εκπληκτική αίσθηση της μουσικής και του ρυθμού.

Ένα σύντομο βίντεο για τις μουσικές ικανότητες των ατόμων με Σύνδρομο Ουίλιαμς, από έρευνες του Καθ. Daniel Levitin.

Νότες & Νευρώνες [ΣΥΖΗΤΗΣΗ]

Όταν σκεφτόμαστε σχετικά με τη μουσική, τείνουμε να την συσχετίζουμε με μία καθαρά ακουστική δραστηριότητα, αλλά πόσο βαθιά πηγαίνει στην πραγματικότητα; Είναι η απόκρισή μας σε μουσικά ερεθίσματα εγγενής ή πολιτισμικά καθορισμένη; 

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα συζητούνται σε ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα του World Science Festival με τίτλο: "Notes & Neurons: In Search of the Common Chorus" [με μια απρόσμενη αρχή από τον Bobby McFerrin!]  (συνολική διάρκεια: 1:45:00)

Colwyn Trevarthen: Σχέσεις και Επικοινωνία κατά τη βρεφική ηλικία [ΟΜΙΛΙΑ]

Τέσσερα σύντομα βίντεο στα οποία ο Καθ. Colwyn Trevarthen μιλά για την Επικοινωνία, τη Γλώσσα, τη Μουσικότητα της γλώσσας και τον ρόλο των ανθρώπινων σχέσεων στη βρεφική ηλικία. 
Ο Colwyn Trevarthen είναι Επίτιμος Καθηγητής Ψυχολογίας του Παιδιού και Ψυχοβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, καθώς και Μέλος της Royal Society of Edinburgh και Αντιπρόεδρος της British Association for Early Childhood Education. Γνωστός για τη διατύπωση της αναπτυξιακής Θεωρίας της έμφυτης Διυποκειμενικότητας, έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, πληθώρα εργασιών σχετικά με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, τη βρεφική επικοινωνία, τον ρόλο της μουσικής και των συγκινήσεων στην επικοινωνία και στην ανάπτυξη.

Antonio Damasio: Προσεγγίζοντας την συνείδηση [ΟΜΙΛΙΑ]

Kάθε πρωί που ξυπνάμε ανακτούμε τη συνείδηση - αυτό είναι ένα εκπληκτικό γεγονός - αλλά τι ακριβώς είναι αυτό που ανακτούμε; Ο Νευροεπιστήμονας Antonio Damasio χρησιμοποιεί το απλό αυτό ερώτημα για να μας δώσει μία ιδέα του πώς ο εγκέφαλός μας δημιουργεί την αίσθηση του εαυτού [Ομιλία στο TedX 2011, Μάρτιος 2011]

VS Ramachandran: The Tell-Tale Brain [ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ]

Βίντεο από την παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου του Vilayanur Ramachandran 'The Tell-Tale Brain: A Neuroscientist's Quest for What Makes Us Human' (Ιανουάριος 2011, La Jolla, CA).

Μουσική, Επιστήμη & Ιατρική [ΚΥΚΛΟΣ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ]

Τον Μάρτιο του 2011, στην Ακαδημία Επιστημών της Νέας Υόρκης, έλαβε χώρα ένα διεπιστημονικό συμπόσιο με θέμα 'Μουσική, Επιστήμη & Ιατρική'.

Στόχος του συμποσίου ήταν η παρουσίαση σύγχρονων επιστημονικών πορισμάτων σχετικά με τη μουσική και των πιθανών τους εφαρμογών στην κλινική πρακτική και στη φυσιολογική λειτουργία (νευρογνωστικοί μηχανισμοί, ορμονικές και μεταβολικές αποκρίσεις, έλεγχος πόνου, κινητικές λειτουργίες, κλπ). Απώτερος σκοπός η ενδυνάμωση του διαλόγου μεταξύ των σχετικών επιστημών (Φυσιολογία, Νευροεπιστήμες, Ιατρική, Ψυχολογία, Μουσική εκπαίδευση, κλπ.). 
Ακολουθούν τα βίντεο των ομιλιών, καθώς και συνεντεύξεις με κάποιους από τους ομιλητές. 

Γιατί μας αρέσει ό,τι μας αρέσει; [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Καθ. Εξελικτικής Ψυχολογίας Paul Bloom (Yale University) μιλά για το πώς κάποια χαρακτηριστικά του ανθρώπινου νου εξηγούν τις παράξενες επιθυμίες μας, τα γούστα μας και αυτά που μας προκαλούν ευχαρίστηση. Ομιλία στην RSA [Royal Society of Arts],  Ιούλιος 2011.

To διάβασα στο thecoolhunter.net και μου άρεσε:
'Music is what feelings sound like'
ή στα ελληνικά: 'Η Μουσική είναι ο ήχος των συναισθημάτων μας'.

Επιστημονική Ημερίδα Νευροψυχολογίας [Θεσ/νίκη, 16 Δεκ. 2011]

Ο Κλάδος Νευροψυχολογίας της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας & το Εργαστήριο Γνωστικής Νευροεπιστήμης του Τμήματος Ψυχολογίας, Α.Π.Θ. οργανώνουν μία Επιστημονική Ημερίδα  με Θέμα 'Ανάπτυξη Πολιτισμικά Κατάλληλων Νευροψυχολογικών Δοκιμασιών για τον Ελληνικό Πληθυσμό'. 

Η ημερίδα θα λάβει χώρα την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2011,  Αίθουσα 114, στο παλαιό κτίριο Φιλοσοφικής Σχολής,  Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Γιατί είμαστε μουσικά όντα; [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Henkjan Honing, Καθηγητής Μουσικής Νόησης στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, μιλά στο TEDxAmsterdam 2011, σχετικά με τη μουσικότητα και τις ιδιαίτερες ικανότητες που μας επιτρέπουν να είμαστε μουσικά όντα.

Αλτρουιστικά τρωκτικά [ΑΡΘΡΟ]

Και μιλώντας για αλτρουισμό στα βρέφη, να που και τα ποντικάκια μας εκπλήσσουν 

[Βλ. επίσης παλαιότερη ανάρτηση για τους χιμπατζήδες]

Αναδημοσίευση από 'ΤΟ ΒΗΜΑ' [09/12/2011]

Τα ποντίκια είναι αλτρουιστές: Βοηθούν άλλα ποντίκια που κινδυνεύουν και μοιράζονται μαζί τους την τροφή τους.

Αν και ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι είναι από τα πιο κακά όντα στον πλανήτη, όπως αποδεικνύεται, τα ποντίκια έχουν μια πολύ καλή πλευρά που θα ζήλευαν πολλοί άνθρωποι: διαθέτουν αλτρουιστική συμπεριφορά και μάλιστα ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Πειράματα που έγιναν στις ΗΠΑ έδειξαν ότι τα ποντίκια σπεύδουν να βοηθήσουν άλλα ποντίκια που βρίσκονται σε κίνδυνο ενώ επίσης μοιράζονται μαζί τους την τροφή τους.

Αίσθηση του δικαίου από κούνια [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από 'ΤΟ ΒΗΜΑ' [10.10.2011] 

Η διάκριση του δίκαιου από το άδικο και ο αλτρουισμός αναπτύσσονται ήδη από την ηλικία των 15 μηνών.

Συχνά λέμε ότι τα παιδιά είναι σκληρά και συμπεριφέρονται εγωιστικά θεωρώντας ότι αυτό είναι φυσιολογικό. Η ίδια η επιστήμη άλλωστε πρεσβεύει ότι πριν από την ηλικία των δυο ετών δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν την έννοια του αλτρουισμού ενώ αναπτύσσουν το αίσθημα του δικαίου μετά τα έξι ή τα επτά έτη. Μια νέα μελέτη ανατρέπει όμως τα δεδομένα ανακαλύπτοντας αλτρουιστικές και «δίκαιες» τάσεις σε παιδιά μόλις 15 μηνών.

Τα όνειρα διώχνουν τις επώδυνες αναμνήσεις [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από 'ΤΟ ΒΗΜΑ' [24/11/2011] 

Τα όνειρα διώχνουν τις επώδυνες αναμνήσεις: 

Μειώνουν τη δραστηριότητα στην αμυγδαλή του εγκεφάλου που συνδέεται με το συναίσθημα. 

Τα όνειρα δρουν ψυχοθεραπευτικά καθώς μπορούν να «απαλύνουν» τις επώδυνες αναμνήσεις, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Current Biology».

Ξεχωριστές νοητικές λειτουργίες η προσοχή και η επίγνωση [ΑΡΘΡΟ]

Αναδημοσίευση από: 'Καθημερινή' [21.11.2011]

Μια νέα σειρά από εγκεφαλικές απεικονίσεις, στις οποίες καθοριστικό ρόλο έπαιξε το εργαστήριο ενός ελληνικής καταγωγής επιστήμονα στη Γερμανία, έρχονται να διαχωρίσουν οριστικά δύο νοητικές λειτουργίες που φαίνονται στενά δεμένες μεταξύ τους: την προσοχή και την επίγνωση. 

Τα πρώτα γενέθλια...

Πέρασε κιόλας ένας χρόνος από την πρώτη ανάρτηση στο

'ΓΛΩΣΣΑ, ΝΟΗΣΗ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ'

Τι μαθαίνουμε πριν γεννηθούμε; [ΟΜΙΛΙΑ]

Μια σύνοψη κάποιων ερευνητικών πορισμάτων σχετικά με το τι μαθαίνουν τα βρέφη ήδη από την κοιλιά της μαμάς τους. Ομιλία της Annie Murphy Paul από το TEDGlobal 2011 (Ioύλιος 2011).

Εγκέφαλος και κιναίσθηση [ΟΜΙΛΙΑ]

Ο Νευροεπιστήμονας Daniel Wolpert σε μία ομιλία του στο TedGlobal 2011, παρουσιάζει εντυπωσιακά ερευνητικά αποτελέσματα σχετικά με τους πολύπλοκους υπολογισμούς που πρέπει να κάνει ο ανθρώπινος εγκέφαλος για να ελέγξει κάθε κίνηση του σώματος.